Πεπρωμένο ή Θεός, Ήρωες ή Πλήθη, Μυρμήγκια ή Μαριονέτες: ποιος/ποιο γράφει Ιστορία; Πού βρίσκεται η σκέψη του Βύρωνα όταν γράφει τον Μεταμορφωμένο Δύσμορφο ( The Deformed Transformed );
(Μαργαρίτα Σανπώ-Ρουσσελώ Marguerite Champeaux-Rousselot)
Σε μια κρίσιμη περίοδο της ζωής του, ο Βύρων επιζητά τη συνοχή ανάμεσα στη σκέψη του και την ζωή του. Η Αγγλία, τα ταξίδια, η Ιταλία τον σπρώχνουν σιγά σιγά, όπως γνωρίζουμε, να περάσει από μόνος του στην πράξη. Αυτός που γράφει The Deformed transformed δεν είναι πλέον ένας ποιητής αλλά κι ένας πολεμιστής έτοιμος για μάχη.
Tο έργο του αυτό διηγείται ένα μύθο για τις επιλογές με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπος όποιος ορθώνεται για να επιτύχει στη ζωή του. Σ’αυτήν, όμως, τη φαντασμαγορία που εκφεύγει της Ιστορίας, η ιστορική υπενθύμιση ενός μικρογεγονότους, προσεκτικά επιλεγμένου, επιτρέπει στο Βύρωνα να διαμορφώσει να συγκεκριμενοποιήσει τις σκέψεις του. Πρόκειται για τον θάνατο ενός πολέμαρχου που πίστευε ότι θα κατακτήσει τη Ρώμη.
Η επιλογή του επεισοδίου αυτού συσχετίζεται με τους προβληματισμούς του Βύρωνα εκείνης της εποχής: πίστευε ο Βύρων ότι γράφει Ιστορία; Τολμούσε να το πιστέψει ώστε να δράσει;
Το διήγημα είναι επίσης φιλοσοφικό. Αλαζονικά μυρμήγκια που πιστεύουν ότι επιδρούν στην Ιστορία, μαριονέτες καθοδηγούμενες εν αγνοία τους, ήρωες θαυμαστοί αναλόγως του μεγέθους τους, πλήθη τυφλά από ένστικτα ή δυνάμεις που ούτε φαντάζονται… Ποιος/Ποιο γράφει Ιστορία; Ποια η θέση της Τύχης, του Πεπρωμένου ή του Θεού εντός της Ιστορίας;
Η απάντηση του Βύρωνα, παρότι σύντομη κι ανολοκλήρωτη, εκπλήσσει με το βάθος και το θράσος της και έχει ιδιαίτερη απήχηση στον αναγνώστη που γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο η Ιστορία (δεν) ξέχασε τελικά τον Βύρωνα.
Μαργαρίτα Σανπώ-Ρουσσελώ
(See whole texts about this question on 1-360.net, one in English and the other, more complete in French.)